Een andere kijk op sterven
In dit boek De Laatste Illusie staan korte teksten en meditaties die op de thema’s leven en dood slaan. Maar een en ander wordt behandeld vanuit een volstrekt andere visie.
Zo wordt de dood neergezet als iets dat onlosmakelijk met het leven is verbonden. Er staat te lezen over de mythe van onze onsterfelijkheid en over de realiteit die niet sterft.
Verder komt het Tibetaanse Dodenboek komt aan de orde.
En ook over het recht om te sterven geeft Osho zijn bespiegeling.
Door het hele hele boek wordt een appel gedaan op het leven zo intens mogelijk te leven, nu dit nog mogelijk is.
‘Als je je droefheid kunt veranderen in viering, zul je ook in staat zijn je dood te veranderen in opstanding. Leer dat, terwijl er nog tijd voor is. Laat de dood niet komen, voordat je de geheime alchemie hebt geleerd hoe onedele metalen te veranderen in edele metalen. Als je feestvierend kunt gaan, kan de dood je niet doden. Integendeel, jij hebt de dood omgebracht. Begin er maar mee, probeer het maar. Er valt niets te verliezen.’
De Laatste Illusie is verkrijgbaar in de Boekhandel.
Het boek ‘De Laatste Illusie’ bevat een aantal toepasselijke meditaties.
Review van De Laatste Illusie
Een andere kijk op leven en sterven
Er wordt nog altijd niet gemakkelijk met de dood omgegaan door mensen.
Of zij wordt weggemoffeld en zo snel mogelijk na het gebeuren vergeten. Of iemand wordt na zijn dood buitensporig verheerlijkt, zoals we dat bij bekende en beroemde mensen, via de media, vaak in een eindeloze stortvloed, over ons heen krijgen.
Dood is een moeilijk hoofdstuk dat maar het liefst tot het laatst bewaard wordt en dan is het meestal te laat voor een vruchtbare voorbereiding.
In Tibet doet men dit al eeuwenlang anders.
Daar heeft men de zogenaamde Bardo, een begeleiding van de stervende
naar het volgende leven. En hieraan gaat een bewust sterven vooraf.
Er worden frasen voorgelezen aan het sterfbed die de stervende ondersteunen bij het verlaten van zijn of haar fysieke lichaam. En er wordt gewezen op wat het astrale en etherische lichaam kunnen gaan ervaren.
Er kan onder andere op verschillende manieren licht worden gezien dat in diverse kleuren verschijnt. In Nederland bestaat er nu ook al enige jaren een Bardocursus. Hierin worden verschillende zaken aangereikt vanuit het Tibetaanse inzicht. Ook zitten er fragmenten van Osho´s visie op Leven en Sterven in.
Osho spreekt meermalen zijn respect en ondersteuning uit ten aanzien van de Tibetaanse Bardo.
Osho´s visie op de dood is onder andere in het opnieuw uitgegeven boek “De Laatste illusie” een andere kijk op sterven, weergegeven.
Hij heeft het er in dit boek over, dat de dood niet bestaat.
Aan het einde van het aardse leven ga je een deur door en dan bevind je je aan de zogenaamde andere oever, aan de overkant.
Het fysieke is gestorven, maar dat ben jij niet. Je bent veel meer dan dat.
Wat eeuwig is in jou, is je bewustzijn. En tijdens het aardse leven kun je ‘aan de dood werken’door je bewustzijn zoveel mogelijk te vergroten.
Alleen dat wat eeuwig is, kun je meenemen en dat is je gegroeide bewustzijn. Het stoffelijk sterft af.
Hebben we ons tijdens het leven vaak alleen met het stoffelijke bezig gehouden, dan zal onze dood ook die kwaliteit kennen.
In die zin hebben we de manier waarop we sterven zelf in handen.
Want onze manier en intensiteit van leven hebben daar alles mee te maken.
Osho heeft in menig opzicht de meest radicale visie ten aanzien van de dood. “De dood is de piek van het leven”, zo geeft hij aan.
“Als iemand sterft, betekent het, dat hij of zij bevrijd wordt van de beperking van het fysieke lichaam. En dat is in alle gevallen een feestelijke gebeurtenis”, zo betoogt hij.
Iemand is tot een veel weidsere staat van zijn overgegaan.
We kunnen een geliefde heel erg missen, als die sterft. Dat is begrijpelijk en menselijk. Maar als we elke dag treuren om iemand anders die overleden is en die we mogelijk wel missen, betekent dat een leven in doorlopende misère. En dat kan nooit de bedoeling van het leven zijn.
Het leven is een geschenk en is het waard om in volle uitbundigheid geleefd te worden.
“Alles kunnen we vieren en daarom ook de dood”, is Osho’s uitgangspunt.
En hij heeft dat in zijn internationale meditatiecentra ook weten te realiseren. De mensen die op zo’n plaats het lichaam verlaten, krijgen een ware viering van hun afscheid. Muziek en dans begeleiden de gestorvene naar de plek waar het lichaam uiteindelijk verbrand wordt.
Verdriet en vreugde betreffen dezelfde energie. Het is daarom zo mooi, dat door de uitbundige viering de stroom van verdriet omgezet wordt in een golf van vreugde.
Misschien dat deze benadering van de dood wel wennen is…
Maar begrafenissen waar het er uitermate droevig aan toe gaat, zijn ook niet helemaal overeenkomstig de menselijke natuur. Uiteraard is het verdrietig voor de naastbetrokkenen.
Maar bij anderen kan het droevige gevoel heel oppervlakkig zijn. Dat blijkt uit de aansluitende koffiebijeenkomsten waar men dikwijls honderduit kwettert. En voor velen betekent zoiets dan meer een ware reünie om bekenden weer eens te ontmoeten.
Het boek De Laatste Illusie van Osho geeft veel nieuwe inzichten omtrent sterven die het waard zijn om tot je door te laten dringen.
Gaan we door met het toch enigszins huichelachtig omgaan met de dood
of proberen we meer oprechte manieren te vinden?
Het eerste hoofdstuk in dit boek “De laatste illusie” is al zo mooi om te lezen. Het bevat de beschrijving van Osho’s ervaring van zijn stervende grootvader. Ze waren met paard en wagen onderweg omdat er sprake was van ernstige ziekte. En op ontroerende wijze vertelt Osho hoe hij als opgroeiende jongeman de laatste reis van zijn grootvader beleefde.
Alleen op een ten volle geleefd leven kan een menswaardige dood volgen.
Osho geeft meermalen aan, dat mensen al voor het tijdstip van hun dood gestorven zijn. Met laat zich zo inkapselen, dat alle levenssappen al uit iemand gestroomd zijn.
Kinderen kijken zo ook wel tegen volwassenen aan, zoals uit het volgende grapje blijkt.
Een meisje heeft het over dansen en ze doet allerlei dansjes aan haar moeder voor. De moeder kijkt blij, lacht en begint te vertellen over de tijd dat ze zelf danste. Eenmaal op dit spoor gekomen, vertelt ze allerlei avontuurtjes die ze daar bij had.
Het meisje luistert aandachtig en na het verhaal zegt ze: “O, dat was zeker in de tijd dat je nog niet dood was?!”
Volledig leven is volledig sterven. Er is in dat opzicht geen tijd te verliezen.
De laatste illusie, ISBN 978-90-5980-105-9
De mythe van onze sterfelijkheid
Wanneer je sterft, is een hoofdstuk van het leven afgesloten, waarvan men denkt dat het je hele leven was. Maar het was slechts één hoofdstuk in een boek dat een eindeloos aantal hoofdstukken bevat. Het ene hoofdstuk is beëindigd, maar het boek is niet uit. Je slaat gewoon een bladzijde om, daar begint een nieuw hoofdstuk.
Iemand die op sterven ligt, begint zijn volgende leven te visualiseren. Dit feit is bekend; het gebeurt voordat het hoofdstuk eindigt.
Zo nu en dan komt er iemand terug van het allerlaatste punt. Hij stond, bijvoorbeeld, op het punt te verdrinken, maar wordt op een of andere manier gered. Hij is bijna in coma; het water moet uit zijn longen geperst worden, er moet kunstmatige ademhaling toegepast worden, en op een of andere manier wordt zijn leven gered. Hij stond op het punt het hoofdstuk af te sluiten. Zulke mensen hebben interessante feiten aangedragen. ‘De Laatste Illusie’
Toen ze voelden dat het afgelopen was en dat ze zouden sterven, op dat laatste moment, ging hun hele leven in een flits aan hen voorbij, van hun geboorte tot dat moment. In een fractie van een seconde zagen ze alles wat hun overkomen was, dingen die ze zich goed herinnerden, maar ook dingen die ze indertijd niet opgemerkt hadden, waarvan ze zich niet bewust waren dat die deel uitmaakten van hun herinnering. De hele film van de herinnering gaat heel snel voorbij, in een flits – het moet in een fractie van een seconde gebeuren, want de persoon sterft. Hij heeft geen drie uur de tijd om de hele film te zien.
En zelfs al zou je de hele film zien, je kunt het hele verhaal van iemands leven, met alle kleine, onbelangrijke details, niet weergeven. Maar alles trekt aan hem voorbij – dat is een vaststaand en heel belangrijk verschijnsel. Voordat hij het hoofdstuk afsluit, herinnert hij zich alle ervaringen, onvervulde verlangens, verwachtingen, teleurstellingen, frustraties, leed, vreugden – alles.
De stervende moet alles zien voordat hij verdergaat, alleen al om het zich te herinneren, want zijn lichaam gaat weg; deze geest zal niet bij hem blijven, dit brein zal niet bij hem blijven. Maar het verlangen dat vrijgekomen is uit dit denken, hecht zich vast aan zijn ziel, en dit verlangen zal zijn toekomstige leven bepalen. Hij zal streven naar de vervulling van alles wat onvervuld is gebleven.
Wat je op het moment van je dood doet, bepaalt hoe je geboorte zal zijn. De meeste mensen klampen zich vast als ze sterven. Ze willen niet sterven, en men kan zich indenken waarom ze niet willen sterven. Pas op het moment van de dood zien ze het feit onder ogen dat ze niet geleefd hebben. Het leven is gewoon als in een droom voorbijgegaan, en nu is de dood er. Nu is er geen tijd meer om nog te leven – de dood klopt op de deur. Maar toen er wel tijd was om te leven, deed je talloze dwaze dingen, je verspilde je tijd in plaats van je tijd te leven.
Kijk eens naar mensen op het moment van hun sterven. Hun lijden is niet de dood. De dood brengt geen pijn, hij is volkomen pijnloos. Hij is juist aangenaam, net als een diepe slaap. Een diepe slaap is toch niet iets pijnlijks? Maar de mens die sterft heeft geen aandacht voor de dood, de diepe, aangename slaap; hij maakt zich zorgen over het bekende dat uit zijn handen glipt. Angst betekent slechts één ding: het bekende verliezen en het onbekende binnengaan. Moed is precies het tegenovergestelde van angst. De angst voor de dood, is de grootste angst die er is en het meest ondermijnend voor je moed. ‘De Laatste Illusie’
Ik kan dus maar één suggestie aan de hand doen. Je kunt niet meer teruggaan naar je vorige dood, maar je kunt één ding gaan doen: altijd bereid zijn van het bekende naar het onbekende te gaan, in alles, bij iedere ervaring. Stort je gewoon op iets dat nieuw is… juist dat nieuwe, frisse is zo aanlokkelijk. Dan is er sprake van moed.
Dat is beter, zelfs als het onbekende erger blijkt te zijn dan het bekende – daar gaat het niet om.
Ze zeggen dat alles wat oud is, nog geen goud is. Ik zeg dat zelfs als al het oude goud is, je het toch moet laten schieten. Kies het nieuwe – goud of geen goud, dat doet er niet toe.
Begin met je op een eenvoudige manier te trainen: telkens als je een keuze moet maken, kies dan het onbekende, het riskante, het gevaarlijke, onzekere, dan ga je er niet op achteruit.
Alleen dan… kan dit keer de dood een geweldig onthullende ervaring worden.
Je zult moed krijgen. Begin gewoon met een eenvoudige formule: ga het onbekende nooit uit de weg. Kies altijd het onbekende en stort je erin. Zelfs al brengt het lijden, het is het waard – je wordt er altijd voor beloond. Je wordt er altijd volwassener, rijper en intelligenter door. De Laatste Illusie